دیده بان حقوق بشر گزارش داد که مقامات مصری بیش از 1500 پناهنده سوری، شامل 400 فلسطینی و 250 کودک را که کوچکترین آن ها نوزادی دو ماهه است زندانی کرده اند. مسوولان امنیتی می گویند این پناهندگان تا زمانیکه کشور را ترک نکنند در بازداشت خواهند ماند.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، از آنجایی که سیاستهای مصر به پناهندگان فلسطینی اجازه برخورداری از حمایتهای دفتر کمیسیونر عالی حقوق بشر سازمان ملل را نمیدهد، این پناهندگان که از سوریه به مصر روی میآورند بیش از دیگران در معرض آسیب قرار دارند. مقامات مصری به بازداشتشدگان فلسطینی میگویند که تنها راه آناه برای رهایی از زندان، رفتن به لبنان است که در آنجا نیز تنها 48 ساعت فرصت باقی ماندن دارند یا اینکه مجبورند به سوریه باز گردند.
جو استورک معاون سرپرست حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا در دیدهبان حقوق بشر اظهار تاسف کرد که پناهندگان فلسطینی که از جنگ سوریه به مصر میآیند بدون هیچگونه حمایتی با حبس فوری در شرایطی وحشتناک روبرو هستند.
وی از مصر درخواست کرد تا پناهندگان بازداشت شده را آزاد و به دفتر حقوق بشر سازمان ملل اجازه دهد تا بر اساس حقوق بینالملل به آنها کمکرسانی کند.
وی در ادامه تاکید کرد که رییس تشکیلات خودگردان فلسطین ضمن سفر به مصر و دیدار با مقامات این کشور میتواند از آن به عنوان فرصتی برای آزادی فوری پناهندگان کشورش استفاده کند.
بر اساس این گزارش، 1500 پناهندهای که اکنون در مصر بازداشت هستند قصد داشتهاند با استفاده از قایقهای قاچاقچیان به خاک اروپا دست پیدا کنند؛ این در حالیست که آنها در مصر در شرایط مالی بسیار بدی هستند و از بیگانههراسی در این کشور رنج می برند. از سوی دیگر نیروهای امنیتی همچنان به بازداشت آنها ادامه میدهند که آخرین عملیات آنها در چهارم نوامبر 2013 (هفته گذشته) بوده است.
بسیاری از این پناهندگان مجبور شدهاند از هم جدا شوند. بسیاری از آنها به سوریه بازگشته و بسیاری دیگر هم اکنون در ادارات پلیس مصر و در اطاقهایی پر ازدحام بازداشت هستند که 211 تن از آنها را فلسطینیان تشکیل میدهند.
یک پدر فلسطینی در گفتوگو با دیدهبان حقوق بشر تشریح کرد: ما مجبور بودیم از این دو راه یکی را انتخاب کنیم؛ به دریا بزنیم و جان خود را به خطر بیندازیم یا به سوریه برگردیم و کشته شویم. وی به همراه کودک سه سالهاش و برادرش که او نیز فرزندی چهار ساله دارد اکنون سفر دریایی خود را آغاز کردهاند.
آمارهای دولتی مصر نشان میدهد که در حال حاضر حدود 300 هزار سوری در این کشور بسر میبرند که دفتر حقوق بشر سازمان ملل بیش از 125 هزار تن از آنها را بهعنوان پناهنده میشناسد. به این تعداد باید بین پنج تا شش هزار پناهنده فلسطینی را اضافه کرد که از سوریه به مصر آمدهاند.
وزارت امور خارجه مصر در 17 اکتبر در بیانیهای اعلام کرد که کشورش هیچ سیاستی مبنی بر استرداد برادران سوری را دنبال نمیکند، اما دیدهبان حقوق بشر پس از گفتوگو با چند تن از پناهندگان و وکلای آنها دریافته است که مقامات مصری از این پناهندگان میخواهند تعهدنامهای را امضاء کنند که در آن گفته شده پناهندگان قصد ترک خاک مصر را دارند و در غیر اینصورت در بازداشت خواهند ماند. یک افسر پلیس به این سازمان گفت که این پناهندگان در صورت ترک مصر به هر جایی که میخواهند میتوانند سفر کنند. اما حقیقت این است فلسطینیان که از سوریه میآیند تقریبا هیچ انتخابی به جز بازگشت به سوریه ندارند.
دیدهبان حقوق بشر در ادامه گزارش خود به یک پدر فلسطینی اشاره کرد که بیش از یک ماه به همراه کودک خود در مصر بازداشت بوده است. وی در نهایت مجبور به بازگشت به سوریه می شود.
وی در اینباره گفت: امیدوار بودم به هر جای دیگر غیر از سوریه بروم، اما وقتی با تهدید زندانی شدن در یکی از زندانهای قاهره روبرو شدم جایی که ممکن بود من و پسرم در کنار مجرمان حبس شویم انتخابی جز بازگشت به سوریه نداشتم.
بر اساس کنوانسیون پناهندگان 1951 و کنوانسیون منع شکنجه، دولت مصر نمیتواند پناهندگان را به جایی بازگرداند که احتمال به خطر افتادن جان و آزادی آنها وجود دارد، همچنین نباید هیچکس رابه نقطهای بازگرداند که ریسک شکنجه در آن هست.
این در حالیست که دفتر کمیسیونر عالی حقوق بشر سازمان ملل در 22 اکتبر (ماه گذشته) طی بیانیهای اعلام کرد تمام کشورها باید تضمین کنند که پناهندگان سوری، از جمله فلسطینیان از حق درخواست پناهندگی برخوردار هستند.
در این بیانیه بهویژه از جامعه بینالملل خواسته شد تا از فلسطینیانی که از سوریه فرار میکند حمایت شود.
دیده بان حقوق بشر از مقامات مصری خواست تا هرچه فوری تمام پناهندگانی را که بدون اتهام زندانی شدهاند، آزاد کنند، مسوولان امنیتی را که فرمان بازداشت خود سرانه پناهندگان را صادر کردهاند مسوول بدانند و پناهندگان سوری را به اجبار از کشورشان اخراج نکنند.
بر اساس گزارش پایگاه اینترنتی دیدهبان حقوق بشر، سازمان ملل اعلام کرده است از ابتدای ژانویه 2013 تاکنون حضور تعداد 529 هزار پناهنده فلسطینی در سوریه به ثبت رسیده است. هم اکنون بخش زیادی از آنها در نتیجه جنگ اسراییل علیه فلسطین در سوریه بسر میبرند که پیش از آغاز ناآرامی در سال 2011 این فلسطینیها از حقوقی برابر مردم سوریه برخوردار بودند. همزمان با شدت یافتن درگیریهای مسلحانه میان گروههای مخالف و نیروهای دولتی سوریه دست کم 60 هزار فلسطینی از این کشور فرار کردند.
سفارت فلسطین در قاهره پایتخت مصر اعلام کرده از دسامبر 2012 تاکنون 6 هزار و 934 مورد پناهنده فلسطینی ثبت کرده است که از سوریه به مصر آمدهاند. اما دیگر برآوردهها از میزان فلسطینیان در خاک مصر حدود 10 هزار نفر را نشان میدهد.
گزارشها حاکی از آن است که تعداد زیادی از این پناهندگان، چه سوری و چه فلسطینی در مصر بازداشت شدهاند، در حالیکه هیچ اتهامی علیه آنها مطرح نیست. 250 تن از این بازداشتشدگان را کودکان تشکیل میدهند که سن بسیاری از آنها کمتر از یک سال میباشد و اغلب در مراکزی پرازدحام و غیربهداشتی و به دور از امکانات اولیه نگهداری میشوند. به جز ده درصدی که تاکنون آزاد شدهاند، مصر این پناهندگان را تا زمان ترک خاک این کشور در بازداشت نگه میدارد.
با این حال گزارشات پیشین سازمانهای حقوق بشری گویای این مطلب است که کشورهای همسایه سوریه به دلیل هجوم جمعیت زیادی از مردم این کشور با مشکلات فراوانی روبرو شدهاند. اغلب آنها اکنون در لبنان و اردن هستند که گفته میشود در اردن نیز از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند.